Қазақстан Тұрғын үй Компаниясының Басқарма төрағасы («Бәйтерек «ҰБХ» АҚ еншілес ұйымы, ҚТК) Алтай Куздибаев Кореяның тұрғын үй және қалалық кепілдік қаржыландыру корпорациясы (KHUG) ұйымдастырған тұрғын үй және қалалық қаржыландыру жөніндегі 10-шы Халықаралық форумға (HUF 2024) қатысты. Форум тұрғын үй құрылысы мен қала құрылысының болашағын талқылау мақсатында АҚШ, Вьетнам және Малайзия елдерінің сарапшыларын, көшбасшыларын және халықаралық қаржы ұйымдарының өкілдерін жинады.

Форумның негізгі оқиғалары

Іс-шараның ашылуы Корея Республикасының жер, инфрақұрылым және көлік министрі Пак Санг-Ука мырзаның құттықтау сөзінен басталды, ол урбанизация мен тұрғын үй саласындағы жаһандық сын-қатерлерді еңсеру үшін елдер арасындағы ынтымақтастықтың маңыздылығын атап өтті.

Ұлттық Ассамблеяның инфрақұрылым және көлік комитетінің төрағасы Мэн Сун-Кю мырза барлық тұрғындар үшін тұрғын үйдің қолжетімділігін жақсарту үшін шешімдер іздеу қажеттігін атап өтті.

Форум өзгермелі әлемдегі тұрғын үй және қалалық қаржыландырудың рөліне арналған пленарлық сессиялармен жалғасты. Корей тәжірибесімен алмасуға арналған екінші пленарлық сессияда сарапшылар Қазақстанның тұрғын үй секторын дамыту үшін қолданылатын маңызды сабақтарды ұсынды:

• Пенсильвания Университетінің қызметкері Мария г. Хоек-Смит ханым жаһандық тұрғын үйді қаржыландырудың соңғы трендтері мен дамушы елдердің алдында тұрған қиындықтарды атап өтті.
• Доктор Ким Кюн-Тэ, KHUG директорының орынбасары, Кореяның экономикалық өсуі және табысты ұлттық модельді қалыптастырудағы тұрғын үйді қаржыландырудың рөлі туралы айтты.
• Оңтүстік Корея үкіметі ұйымдастырған және қаржыландыратын білім алмасу бағдарламасы (KSP) шеңберінде 2016 жылы жүргізілген «Қазақстан халқының өмір сүру сапасын жақсарту саясаты: Тұрғын үй кепілдігі жүйесіне және ұлттық денсаулық сақтау жүйесіне баса назар аудару» зерттеуін, сондай-ақ 2019 жылы «тұрғын үй кепілдігі жүйесін басқару және жұмысын жақсарту жоспарын» әзірлеуді қоса алғанда, маңызды жұмыс атқарылды. Бұл зерттеулер тұрғын үй заңнамасын жақсарту және Қазақстанда неғұрлым тұрақты тұрғын үй нарығын құру үшін негіз болды, – деп атап өтті Конкук университетінің профессоры Ро Сонхан.

ҚТК Басқарма Төрағасының сөз сөйлеу тезистері

Алтай Куздибаев Қазақстанның тұрғын үй саласындағы реформаларының стратегиялық маңыздылығын атап өтті. Ол Компанияның Қазақстандағы тұрғын үйге сұраныс пен ұсыныс мәселелерін белсенді түрде шешіп жатқанын атап өтті:

• Жинақталған көрсеткіштер: 1 миллионнан астам азамат үшін жалпы ауданы 16,5 миллион шаршы метр болатын 222 000 тұрғын үй салынды.
• Негізгі қолдау құралдарына құрылысты қаржыландыру, облигацияларды сатып алу және құрылыс салушыларға кепілдік беру, сондай-ақ ипотекалық несиелер, жалға берілетін тұрғын үй бағдарламалары және азаматтарға қол жетімді несие құралдары кіреді.

«Біздің мақсатымыз – әрбір қазақстандық отбасы үшін қолжетімді және сапалы баспана құру. Бұл құрылысты қаржыландыруды ғана емес, сонымен қатар азаматтарды қолдау жүйелерін әзірлеуді қамтитын кешенді тәсіл арқылы ғана мүмкін болады» , — деп атап өтті ҚТК төрағасы.

Сонымен қатар, Алтай Куздибаев ҚТК цифрлық экожүйенің маңыздылығын атап өтті, оған QazReestr.kz құрылыстың ашықтығын арттыру және тұрғын үй жобаларын тіркеу процесін жеделдету платформасы кіреді. Ол сондай-ақ тұрғын үй құрылысына жеке инвестицияларды тарту үшін жаңа мүмкіндіктер ашатын және Қазақстанда тұрғын үйдің қолжетімділігін жақсартуға ықпал ететін REIT (Real Estate Investment Trust) моделінің маңыздылығы туралы айтты.

KHUG-пен ынтымақтастық

Баяндаманың маңызды бөлігі Кореяның тұрғын үй және қалалық кепілдік қаржыландыру корпорациясымен (KHUG) ынтымақтастықтың маңыздылығын атап өтті. Алтай Куздибаев өз сөзінде:

«Бүгінгі форум – бұл біз үшін KHUG-пен ынтымақтасуға және Қазақстанда осы тәжірибені енгізуге бірегей мүмкіндік. KHUG нақты желілерін Қазақстан нарығына кіріктіру, ескірген және апатты тұрғын үйлер мен тәуекелдерді басқару жүйелерін қалалық жаңартудың табысты тәжірибелерін зерделеу өте маңызды. Біз сондай-ақ андеррайтинг процестерімізді нығайтуға және KYC стандарттарын жақсарту жұмыстарын көздеп отырмыз. Біз тек біздің елдеріміз үшін ғана емес, сонымен бірге басқаларға үлгі болатын жаһандық эталон орната отырып, тұрғын үй құрылысын қайта қарастыра аламыз».

Қорытынды

Форум тұрғын үй саясатын жаңғырту, сондай-ақ Қазақстан мен Корея Республикасы арасындағы байланыстарды нығайту бойынша тәжірибе алмасу және ұсыныстар әзірлеу үшін маңызды алаңға айналды. Форумға қатысушылар, Дүниежүзілік банк пен Азия даму банкінің өкілдерін қоса алғанда, Қазақстанмен тұрғын үй құрылысы және азаматтар үшін тұрғын үйдің қолжетімділігін қамтамасыз ету саласында одан әрі ынтымақтастыққа дайын екендіктерін білдірді.