Қазақстан Республикасы Президентінің елдің 2022-2026 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатын бекіту туралы Жарлығын іске асыру мақсатында «Қазақстан Тұрғын үй Компаниясы» АҚ  («Бәйтерек «ҰБХ» АҚ еншілес ұйымы, ҚТК) парақорлыққа қарсы күрес менеджменті жүйесінің ISO 37001:2016 халықаралық стандартының талаптарына сәйкес сертификаттаудан өтті. Сәйкестік сертификатын «Cert International» халықаралық сертификаттау органы тіркеді.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі менеджмент жүйесі барлық дамыған елдерде қолданылатын сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестің тиімді тетігін білдіреді.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі менеджмент жүйесін қолдау бірнеше кезеңде жүзеге асырылады. Біріншісі – 2025 жылдың тамызында басшылықтың оқыту өтуі. ҚТК басшылығы үшін сертификатталған лектордың бастамасымен курс өткізілді. Сонымен қатар, ұжым үшін тұрақты негізде сыбайлас жемқорлыққа қарсы менеджмент тақырыбында ішкі оқыту жүргізіліп тұрады.

Екінші кезеңде ISO 37001 қолдану бойынша «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саясаты», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі нұсқаулық» және т. б. сияқты барлық қажетті ішкі нормативтік құжаттар бекітілді.

Қорытынды кезең сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бойынша бірқатар нақты ұйымдастыру іс-шараларын жүргізуден тұрады: сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін талдау, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторинг, контрагенттерді кешенді тексеру, мүдделер қақтығысын реттеу, құпия ақпараттандыру арналарын құру, ішкі нормативтік құжаттарға сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптама.

Жоғарыда аталған барлық шараларды сәтті іске асырғаннан кейін ғана компанияда сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бойынша енгізілген менеджмент жүйесін сертификаттау расталады.

ISO 37001:2016 халықаралық стандарты ұйым алдында туындайтын сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне сәйкес келетін және оларға сәйкес келетін саясаттарды, рәсімдерді және бақылау шараларын енгізуін айқындайды. Ол бірқатар талаптарды, сондай-ақ ұйымға сыбайлас жемқорлықтың алдын алуға, анықтауға және оған қатысты шаралар қабылдауға, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саласындағы заңнамаға және өз қызметіне қолданылатын ерікті міндеттемелерге сәйкес келуге көмектесу мақсатында әзірленген менеджмент жүйесі бойынша басшылықты ұсынады.

ҚТК байқау аудитінің нәтижелері бойынша сыбайлас жемқорлық көріністерімен күресуге табандылық пен дайындықты, сондай-ақ сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл тетіктерін енгізуге және жетілдіруге барлық персоналдың жоғары тартылуын көрсетті. Аудиторлар сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл менеджменті жүйесіне қатысты басшылықтың міндеттемесі мен көшбасшылығын ерекше атап өтті.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл менеджментінің енгізілген жүйесі сыбайлас жемқорлық бойынша құқық бұзушылықтарды, тәуекелдер мен залалдарды болдырмауға немесе азайтуға, сондай-ақ халық тарапынан сенім деңгейін арттыруға мүмкіндік береді.

Халықаралық стандартқа сәйкестігі туралы сертификаттың болуы мемлекеттік органдар, контрагенттер, жеткізушілер сияқты компанияның мүдделі тараптарына сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнаманың адалдығы мен сақталуын, нормативтік құқықтық, этикалық және кәсіптік нормаларға сәйкестігінің дәлелі іспетті.

Айта кету керек, Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандартты енгізу квазимемлекеттік сектор субъектілері үшін ерікті болып табылады, бұл компанияның сыбайлас жемқорлықтың алдын алудың заманауи тиімді шараларын әзірлеуге сенімді бағытталғандығын растайды.

Енгізілген сыбайлас жемқорлыққа қарсы менеджмент жүйесінің сәйкестігін тексеру және растау жыл сайын жүргізілетін болады. Сондай-ақ, менеджмент тарапынан жүйенің тиімділігіне ішкі аудит қарастырылған.

ҚТК Мемлекет Басшысының Жолдауын іске асыру жөніндегі Жалпыұлттық іс-шаралар жоспарын іске асыру бағыты болып табылатын Тұжырымдамада көзделген барлық сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-шараларды одан әрі жан-жақты іске асыруға ниетті.

Анықтама:

2012 жылдың қазан айында Британдық стандарттар институты (BSI) Халықаралық стандарттау ұйымына (ISO) бүкіл әлемдегі ұйымдарға сыбайлас жемқорлыққа қарсы тиімді іс-шараларды әзірлеуге және енгізуге мүмкіндік беретін жаңа халықаралық стандартты әзірлеу туралы ұсыныс берді. Дәл 4 жылдан кейін ISO 37001:2016 «Парақорлыққа қарсы менеджмент жүйесі» Талаптар және пайдалану жөніндегі нұсқаулық» деп аталатын жаңа стандартты әзірлеу аяқталды.

Стандарт бірқатар түбегейлі талаптарды белгілейді және парақорлыққа қарсы күрес жүйесін құру, енгізу, қолдау және жетілдіру бойынша ұсыныстар береді. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бойынша сипатталған әдістер мен құралдар сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі саясатты қабылдауды; сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдардың сақталуына жауапты адамды тағайындауды; персоналды оқытуды; сыбайлас жемқорлықтың туындау қаупін бағалауды жүргізуді; бақылаудың, есептіліктің және тергеу рәсімдерінің қаржылық және қаржылық емес шараларын енгізуді қамтиды.